Op 16 december 1983 was ik in Amsterdam in een café waar ik een kennis zou ontmoeten. In het bewuste café stond de tv aan, toen heel ongebruikelijk wanneer er niet werd gevoetbald. Iedereen zat er als versteend naar het scherm te kijken. Het sekstheater Casa Rosso stond in de fik en de lokale tv zond daar live over uit. Later bleek dat er dertien doden, zeven mannen en zes vrouwen, te betreuren waren. Onder de slachtoffers bevonden zich vijf Nederlanders, vooral personeelsleden van het theater. Degenen die de sprong uit het raam hadden overleefd, waren zwaargewond en wel in een ziekenhuis terecht gekomen. Een van hen was de voormalige vriendin van de brandstichter, Lan uit Israël (39 jaar). Hij was als schoonmaker ontslagen en mocht niet meer naar binnen. Daardoor kon hij zijn vriendin, een van de caissières, niet meer ophalen. Lan had haar een briefje geschreven waarin hij haar medewerking vroeg voor een wraakactie. Ze antwoordde: ‘Wat je me nu vraagt is tegen mijn principes, hier scheiden zich onze wegen. Ik kan nog geen vlieg doodslaan. …Het ga je goed, veel liefs’. Een lipstick afdruk van haar mond sierde het briefje. Lan kreeg twaalf jaar voor brandstichting.
Door de gapende leegte die door de brand was ontstaan was de buurt zowat onbegaanbaar geworden. De deels
Het ‘nieuwe’ Casa Rosso
afgebroken gebouwen gaven veel rotzooi. Op aandringen van burgemeester Van Thijn besloot de eigenaar daar woningen te gaan bouwen. Op de onheilsplek kwam een gedenkplaat waar omheen een appartementencomplex is gebouwd. (Oudezijds Achterburgwal 94) In 1984 werden elders de activiteiten van het sekstheater voorzichtig hervat.
Het imperium
De Casa Rosso was de kroon op het werk van de ondernemer Maurits de Vries, beter bekend als Zwarte Jopie. Hij was in de jaren zestig met een sekswinkeltje op de Oudezijdsachterburgwal 92 begonnen waar ook porno werd vertoond. In die periode was porno verboden. Wanneer hij werd gewaarschuwd dat de politie in aantocht was zette hij snel een Mickey Mouse film op.
In het voorjaar van 1970 was het pand van Casa Rosso nog een gordijnenwinkel. Maar op een foto uit 1971 leek het al een simpele seksbioscoop. De voormalige gordijnenwinkel groeide daarna uit tot een groot amusementsbedrijf dat drie verdiepingen in beslag nam. De bar was beneden, daarboven werd porno vertoond en helemaal boven vonden de live seksshows plaats. Tijdens de liveshows ging de deur op slot. Voor de liveshows was een apart kaartje vereist.
Vanaf 1974 werden de toeristen door reisorganisaties aangevoerd. Een derde van het publiek van Casa Rosso zou uit vrouwen bestaan. Adele Bloemendaal, Lee Towers en andere artiesten traden er op. De officiële feestelijke opening was in mei 1982. Joop Oonk, medewerken van de sportschool van Jopie had dankzij zijn contacten met circusdirecteur Toni Boltini echte olifanten geregeld om dit op te luisteren. Een roze olifantje was en is immers het bedrijfslogo van Casa Rosso.
Eind jaren zeventig kwamen de Hells Angels naar de Wallen. Nadat zij de kleedkamer van een van de liveshowperformers waren binnengedrongen ging Joop op bezoek bij Willem van Boxtel, toen al de president van de Amsterdamse chapter. Zwarte Jopie gunde ze een rol in de beperking van de overlast van junks op de Wallen.
In 1977 hebben de media het al over het seksimperium van Zwarte Jopie. Het omvatte een sportschool, een snackbar, een animeerbar, een eigen vuilnisophaaldienst en zijn ordedienst hield de omgeving soms nogal hardhandig vrij van drugs en zakkenrollers.
Zwarte Jopie had ook een casino, wat hem interessant maakte voor de Italiaanse maffia, met wie hij inderdaad contacten onderhield.
Maffia
De allereerste geruchten over de brand legden een connectie met de maffia- achtergrond van Jopie. In het begin van de jaren zeventig leerde Joop in Rome de 57-jarige Dino Cellini kennen. Cellini was naar Rome gestuurd om het gokwezen te infiltreren. Deze gokautomatenfabrikant was de rechterhand van Meyer Lansky. De laatste was in verband met een belastingkwestie de VS ontvlucht. In 1974 maakten ze een shopping tour naar Amsterdam. Jimmy Blue Eyes van de Genovese Cosa Nostra familie maakte als hoofd van het buitenlandse gokwezen deel uit van deze delegatie. Cellini investeerde een miljoen dollar in de zaken van De Vries. De familie van Cellini runde het voor een illegaal gokhuis luxueus ogende Cabala.
De overheid ging echter illegaal gokken bestrijden door het oprichten van de legale ‘Holland Casino’s. De mafia vertrok want die vond dat niet interessant meer.
Het eten en drinken was er gratis en laat op de avond kregen alle bezoekers soep. In een volgeladen autootje werden de opbrengsten naar de bank gebracht. De opbrengsten werden witgewassen in het zogeheten Spinhuisfonds, een stichting voor hulp aan gedetineerden en hun families waar prominenten zoals de directeur van de Bijlmerbajes en een vicepresident van de rechtbank in het bestuur zaten.
Politie en de Belastingdienst
De journalisten die de maffia- connectie boven tafel hadden gehaald werden nogal eens bedreigd. In 1978 werd er officieel onderzoek verricht naar zijn banden met de maffia. Desondanks vond de politie het niet vreemd dat Zwarte Jopie in 1979 een autorally van de politie sponsorde. Overigens moesten ze dat geld teruggeven. Ome Arie van de zedenpolitie had begin jaren tachtig met dildo’s op het toneel staan zwaaien.
De Vries had van 1979 tot en met 1981 voor een paar miljoen de belasting ontdoken. Op 12 april 1983 deed de FIOD met de Mobiele Eenheid een inval. 31 arrestaties waren het gevolg en er werden 80.000 gulden aan contanten gevonden. Begin 1985 kreeg Joop bij wijze van compromis een aanslag van vijf miljoen gulden. Hij had ook zwarte inkomsten uit de verkoop van diamanten. Zijn zwart geld werd bewaard in de kluizen van de Slavenburgse bank, een bank die al snel in opspraak raakte.
De Belastingdienst legde vlak na zijn begrafenis beslag op zijn spullen. Na zijn overlijden had hij nog een schuld van een miljoen. Hij werd failliet verklaard; zijn onroerend goed en zijn jacht werden verkocht.
De persoon
Joop had als joodse jongen in Rotterdam ondergedoken gezeten. Jopie was niet zijn echte naam maar zo werd hij veiligheidshalve in die tijd genoemd.
Joop zag eruit als een zwerver. Een bezoeker had hem eens een gulden gegeven, die hij nog aannam ook. Er deden nog meer anekdotes over de man de ronde. Hij werd een keer slachtoffer van een messentrekker. Daarop maakte hij een foto van zijn gewonde gezicht en hing die boven de ingang. De schrijfster Renate Rubinstein diende als buurvrouw vaak klachten in. Als antwoord nodigde De Vries haar uit voor een gekostumeerd bal waar hij zelf als een enorm kuiken verkleed rondliep. Hij kwam in zijn pand tot rust in zijn nagebouwd scheepswrak.
Mischa de Vreede schreef in haar ‘Van achter het raam op de wallen’: “twee keer per jaar bleef de zaak van Joop dicht: op vier mei en op oudejaarsavond. Berucht was de hondenkamer met de tien bouviers van Joop. Hij was dol op zijn honden. Soms lag zijn bouvier Neckar nog op het podium te slapen wanneer het doek opging. Een kat uit een nabijgelegen café was een keer het theater ingeslopen en was de acteurs die op het podium bezig waren, kopjes gaan geven. Het beest ging wel vaker op bezoek bij de dames en kwam dan onder de lipstick terug. Hij heette dan ook Tom Puff. (Puff is Duits voor bordeel)
Op het laatst was Jopie zeer wantrouwig geworden dat hij zelfs zijn eigen beveiligingspersoneel niet meer vertrouwde. Jopie is in 1986 in zijn woning in Vinkeveen aan een hersenbloeding overleden.
Geen prostitutie, wel sekswerk
‘Ah gentlemen, do come in, this is the disgusting show you were looking for’. (Heren kom binnen, dit is de walgelijke show waarnaar jullie op zoek waren. Zo prees de portier het gebodene aan. Vanaf 1972 bood Casa Rosso mensen die het op het toneel ‘echt deden’. Later bedacht men dat het publiek erbij betrokken moest worden. Soms ging dat er allesbehalve stijlvol aan toe. Zo wilde een Belg het wel met de met soa besmette Gerda op het podium doen. Zijn echtgenote moest het vanaf de eerste rij aanschouwen. Een ander had ene Yvon in zijn nek zitten. Zij was ongesteld en de man liep met een bebloed overhemd naar buiten.
De paren op het podium waren daarbuiten ook vaak een paar. De performers meldden zich vrijwillig. Het werk was echter wel zwaar, vooral tijdens de menstruatie. Degenen die er hadden gewerkt beweerden dat er geen prostitutie was. Klanten om geld voor seks vragen, was dan ook reden voor ontslag. Het was dus wel sekswerk maar geen prostitutie.
Hoewel, Joop drugsgebruik in zijn zaak verboden had, nam hij regelmatig verslaafden als ‘live artiest’ aan. Ze werden van straat geplukt en kregen een paar tientjes en als ze geluk hadden, 100 gulden per avond. Als ze klaagden kregen ze de bekende tekst te horen: ‘voor jou tien anderen. Ze mochten wel in zijn pand logeren maar Joop wilde niet dat de artiesten te lang bleven.
Drank was alleen op de begane grond verkrijgbaar. Tussen de shows door konden de vrouwen– – mits aangekleed- wat aan de bar gaan drinken. De artiesten mochten vóór een optreden geen alcohol consumeren. Het was verboden om drankjes van klanten aan te nemen.
We weten dat allemaal van Gloria Lovatt die er zeven jaar had gewerkt en haar ervaringen te boek heeft gesteld. Ze bedacht bijvoorbeeld een show waarbij ze een Miss Piggymasker opzette. Casa Rosso zat toen aan Achterzijdsburgwal 98. In 1978: vertrok ze naar New York. Toen ze berooid terugkeerde gaf Joop haar net als de andere actrices een appartement. Ze had een persoonlijke band met hem, ze paste wel eens op de kinderen en noemde Joop zelfs ‘vader’.
Jan Otten
Het voeren van de zwanen hoort er nog steeds bij.
Aanvang jaren 90 komt Casa Rosso in rustiger vaarwater dankzij het management van de voormalige SRV man Jan Otten. Hij was er onder De Vries begonnen. Het boterde aanvankelijk niet tussen Joop en Jan Otten. De laatste moest iedere nacht de verdiensten van Casa Rosso naar het huis van Joop aan de Vinkenveense Plassen brengen.
In 2015 werkte Jan Otten veertig jaar bij Casa Rosso. Hij had geen bijnaam en ook geen criminele achtergrond. In 2008 kreeg Otten te horen dat hij niet door de Bibob kwam, de wet die een integriteitstoets mogelijk maakt. De reden was dat voormalig exploitant Charles Geerts hem geld had geleend. Hij nam een hypotheek op zijn huis om zijn bedrijf te redden en zijn personeel te behoeden voor ontslag. In 2009 kreeg Casa Rosso weer een vergunning.
Sietske Altink
Inhoud Artikel