Sekswerk en arbeid
Hoe is geprobeerd van sekswerk een beroep te maken met rechten voor werkers?
Keurmerk 2
“Mijn droom is om in de Tweede Kamer op te komen voor de belangen van prostituees” aldus een exploitant van een groot escortbureau die in 1994 een keurmerk voor seksbedrijven wilde oprichten. [i] Van hem is niets meer vernomen, maar zijn plan om als exploitant de...
Escort en hotelprostitutie in Rotterdam
Het kenmerk van escort is dat de klant bepaalt waar de seksuele dienstverlening plaatsvindt; in de praktijk is dat in zijn/haar woning of in een hotel. Veel escorts maken gebruik van de diensten van een bureau. Het aantal werkelijk in bedrijf zijnde escortbureaus valt...
Boekhouders en schijnconstructies
Exploitanten van vooral besloten seksbedrijven, oefenden nogal eens gezag uit door bijvoorbeeld een bepaalde boekhouder voor te schrijven. Door dit soort praktijken ontstond er steeds meer twijfel of de betreffende sekswerkers wel echte zelfstandige ondernemers...
De Sociale Dienst
Toen de bordeelsluiting op het Rotterdamse Katendrecht gaande was, hadden sekswerkers, werkloos geraakt door het gemeentebeleid, tevergeefs bij de Sociale Dienst aangeklopt. Zij hadden zich openlijk als sekswerker gepresenteerd en dus konden ze het wel schudden. De...
De werkplek: het ‘high class’ escortbureau
De laatste tijd is er veel discussie over studenten die hun studie deels door middel van sekswerk financieren. Een studente bedrijfskunde ging nog verder; ze trachtte in haar studietijd een ‘high class’ escortbureau te starten. Tevens begon ze in 2007 de zogeheten...
Escortbureaus
Het kenmerk van ‘escort’ als werksoort in de prostitutie is dat de klant bepaalt waar de seksuele dienstverlening plaatsvindt. Dat is in de meeste gevallen de woning van de klant of een hotel. Een sekswerker kan zelf de overeenkomst sluiten of zich – in ruil voor een...
Het ideale bordeel in de tweede helft van de twintigste eeuw eeuw
Het frisse en propere bordeel van E. Hulst kreeg in 1975 een vervolg toen het gemeentebestuur van Rotterdam plannen maakte voor een sociaal bordeel naast het Centraal Station. De GGD zou dit samen met de NVSH moeten gaan uitbaten. Dit speelde in de tijd dat de stad op...
De werkplek: de zaken van Jan Bik
Het interieur van de clubs en privéhuizen van Jan Bik werd opvallend vaak als 'sjofe'l beschreven. Klanten betitelden zijn zaken om die reden als Het Spookhuis of De Kantine. Een ex-medewerker vond de Amsterdamse vestiging ‘aggenebbis, oud en krakkemikkig. Als je...
De werkplek: de tippelzone aan de Rotterdamse G. J. de Jonghweg tot 1989
Op een avond in januari in 1984 trok volgens hulpverleenster Yolande van Klaveren een politieman twee krijtstrepen op de Rotterdamse G.J. de Jonghweg. Vervolgens kondigde hij aan dat de vrouwen die tussen de twee strepen tippelden voortaan met rust zouden worden...
Btw en sekswerk
Exploitanten en sekswerkers hebben nogal eens beweerd dat het de schuld van De Rode Draad was dat zij belasting moesten gaan betalen. De Rode Draad gaf echter alleen voorlichting over belasting betalen en beantwoordde vragen als: ‘ Wanneer gaat de wet in Amsterdam...
Gemakkelijker konden sekswerkers het de Belastingdienst niet maken.
Pas eind jaren zestig ontstond er aandacht voor de geldstromen in de seksbranche. In mei 1968 haalde de advocate J.L. Bakker Weesing alle kranten met haar bewering dat de jaaromzet van de prostitutie 300 tot 400 miljoen gulden bedroeg. De fiscus zou daarvan van de...
Zondegeld: belasting heffen op prostitutie tot 1914
'De staat is de grootste pooier’, zo luidde in de jaren tachtig een leuze van de sekswerkers-emancipatiebeweging. Daarmee doelde ze op overheden die opbrengsten van sekswerkers opstreken maar ze tevens stigmatiseerden met allerlei verbodsbepalingen. Dat begon al in de...
De werkplek: Yab Yum
In februari 2015 kwam ik voor het eerst in de Yab Yum, Nederlands bekendste –als luxe bekend staande- seksclub. Het was inmiddels een museum geworden. Ik was er voor de presentatie van Proud, de sekswerkersorganisatie in Nederland. Maar hoe luxueus was het? De bar was...
De werkplek: de SM- studio
Door het succes van het boek maar vooral van de film Fifty Shades of Grey is SM (sado- masochisme) salonfähig geworden en is de interesse van vrouwen gewekt. De bouwmarkten deden goede zaken met de verkoop van attributen. In 2015 gelastte de toenmalige minister van...
Regeling Uitstapprogramma’s Prostituees
'Vraag een sekswerker of hij/ zij wil stoppen dan roept hij/ zij spontaan ”liever gisteren dan vandaag”, krijgen we vaak te horen. Stel de vraag over stoppen met werken aan een meisje dat achter de kassa van een supermarkt zit, en zij zal hoogstwaarschijnlijk ook...
Resocialisatie of loopbaanverandering van en voor sekswerkers?
In de jaren 50 en 60 waren er al veel maatschappelijk werk organisaties die sekswerkers probeerden over te halen te stoppen. (Stemvers, 1985). In 1962 bijvoorbeeld pleitte minister Klompé van het Ministerie van Maatschappelijk Werk ervoor om als experiment een...
Uitzendbureaus, een oplossing voor de branche?
Tegelijk met de opening van het PIC (Prostitutie Informatie Centrum in 1994) ontstond het eerste uitzendbureau voor sekswerkers. Dit heeft niet lang bestaan. Toch vond het navolging. Zo zou er in 1996 in Drenthe een wereldschokkend initiatief zijn genomen om...
Schijnconstructies voor sekswerkers?
Teneinde te vermijden dat de Belastingdienst het oordeel velde dat er op grond van feiten en omstandigheden dienstverbanden in een bepaald seksbedrijf heersten en exploitanten dus sociale lasten moesten gaan betalen, hebben ze allerlei constructies bedacht om dit te...
Een derde weg: bijverdiensten?
Vanaf 2008 moet iedereen die bijverdiensten heeft of freelancer is, zich als ondernemer bij de Kamer van Koophandel inschrijven. Tot 2008 moesten sekswerkers die Zelfstandigen Zonder Personeel waren, aan bepaalde normen voor ondernemerschap voldoen zoals een bepaalde...
Loondienst in de praktijk van prostitutiebedrijven
In 2005 had De Rode Draad subsidie gekregen om sekswerkers in de bedrijven uitleg te geven over arbeidsrelaties. Dat viel niet mee. Veel exploitanten reageerden vijandig. Medewerkers kregen teksten te horen als ‘Door jullie mag ik die meisjes niet meer laten afwassen....
Knelpunten loondienst
De kwestie of loondienst in seksbedrijven mogelijk was, heeft de gemoederen lang bezig gehouden. Voortdurend speelde de vraag, met name van de kant van exploitanten of loondienst niet strijdig met de grondwet was. Dit werd overigens niet gestaafd door enige...
Onderhandelingen met exploitanten van prostitutiebedrijven
In 1994 is er door het Landelijk Prostitutie Overleg (LPO) een arbeidsvoorwaardenoverleg op het gebied van prostitutie gestart. Daarin was Mieke Veenstra van de FNV de drijvende kracht. Dit overleg betrof zaken als de vraag of arbeidscontracten mogelijk waren en bij...
De praktijk in prostitutiebedrijven
In 2003, 2006 en 2012 heeft De Rode Draad de praktijk in prostitutiebedrijven beschreven. In 2003 stuurde De Rode Draad op grond van ervaringen met veldwerk een document naar De Tweede Kamer met de titel: Uit het leven gegrepen. De klachten betroffen vooral het...
Inleiding. Arbeidsrelaties in sekswerk. Een kort overzicht
De arts Groothuyse beschreef in 1970 prostitutie als arbeid. Hij stelde zich echter wel de vraag hoe dit arbeidsrechtelijk moest worden ingekleed. Kon er met arbeidscontracten en loondienst worden gewerkt? Of waren sekswerkers per definitie zelfstandig ondernemers?...
Clubartsen: konden ze wel een druiper van een snotneus onderscheiden?
Vóór de wetswijziging van 2000 was de geslachtsziekte- controle voor sekswerkers in clubs in handen van zogeheten clubartsen. Ze bezochten en behandelden sekswerkers op de werkplek. Sekswerkers lieten die controles meestal niet door hun huisarts uitvoeren omdat ze...
Cursussen voor sekswerkers
Prostitutie is een beroep, en daarom is het niet vreemd dat er – net als voor andere beroepen- cursussen worden georganiseerd om sekswerkers vaardiger te maken. Zo wilde in 1999 in België de organisatie Payoke sekswerkers weerbaarder maken door ze lessen in...
Sekswerk en globalisering
In zowel de geschiedenis van de prostitutie als onderzoek naar prostitutiebeleid, is migratie een sleutelbegrip. In dit verband wordt de term globalisering regelmatig gebruikt. Voor Derde Wereld landen betekende dit dat men van kleinschalige op grootschalige en op de...
Raamexploitanten
In 1988 waren de raamexploitanten op een overleg waar ook de Rode Draad bij aanwezig was. Uit het verslag van De Rode Draad: Exploitanten zeiden onder meer het volgende: ‘De overheid wil dat we bij de ramen aparte ontspanning- en verblijfsruimtes maken. Maar die...
Raamprostitutie in Nijmegen
In de Nijmeegse Benedenstad woonden tot het afbreken van de stadsmuren in 1870 armen en rijken door elkaar heen. Na 1870 trokken de rijke burgers echter weg. Vervolgens verpauperde de Benedenstad en kreeg een slechte reputatie. In de negentiende eeuw was de...
Werken achter het raam
Op een persconferentie (5 december 2008) over het project 1012 ter transformatie van De Wallen, zei burgemeester Cohen dat de tijd van Blonde Greet voorbij was. Prompt meldde zich een vrouw: ‘Ik ben Blonde Greet en ik ben er nog wel degelijk.‘ Cohen bedoelde te zeggen...
Huurprijzen en waarde raampanden
In 1996 kwam de commissie Van Traa met een rapport over de georganiseerde misdaad waaruit bleek dat criminelen de baas op de Wallen waren. Daarna werd Freek Salm als Wallenregisseur aangesteld. Volgens hem hadden criminelen in de voorgaande jaren meer dan 150 miljoen...
De werkplek: het privéhuis
In tegenstelling tot clubs zijn privéhuizen moeilijk van buiten te herkennen. Het zijn meestal (luxe) woonhuizen waar slechts enkele vrouwen werken. Ze opereren openlijk, adverteren onder eigen naam en zijn bedrijfsmatig opgezet. Hoewel veel onderzoekers clubs en...
Opting- in in de praktijk deel 2
Rode Draad 2008-2012 Medewerkers van de Rode Draad bezochten regelmatig bedrijven om ter plekke voorlichting te geven aan de daar werkzame sekswerkers. Daarnaast runde de Rode Draad een telefonische helpdesk. Hieronder geven we eerst een overzicht van de klachten die...
Opting- in in de praktijk deel 1
Tussentijdse Evaluatie 2010 In maart 2010 vond er een tussentijds evaluatiegesprek plaats met de Belastingdienst, de Rode Draad, twee sekswerkers, twee hulpverleningsinstellingen en SoaAids nl. over de opting-in regeling, de wijze van belastingheffing die in 2007 was...
Wat is opting- in?
De Belastingdienst constateerde, dat de exploitanten de arbeidsverhouding met de als zelfstandigen opgevoerde sekswerkers ten onrechte niet als een dienstbetrekking duidden, terwijl er in de praktijk nagenoeg altijd sprake was van een dienstbetrekking. De...
Inleiding en inhoudsopgave rapport Opting-in
De Belastingdienst evalueerde in 2014 de opting-in regeling die sinds 2008 verplicht geldt voor besloten seksbedrijven, zoals clubs en privéhuizen, en degenen die daar werken. Beoogd wordt de evaluatie voor eind maart 2014 af te ronden. De opting-in regeling...
Voorgeschiedenis Opting-in
De hierna volgende berichten bevatten het rapport over de opting- in regeling van Vereniging Vrouwen en Recht, Clara Wichmann Instituut en het Platform Positieverbetering Prostituees. Maar eerst moet de voorgeschiedenis die tot de invoering van de opting-in regeling...
Vakbond van sekswerkers
In de geschiedenis van De Rode Draad is het plan om de organisatie tot een vakbond om te vormen, vaak naar voren gekomen. Tot 1997 was er hierover vanuit De Rode Draad regelmatig contact met de FNV, meestal via Mieke Veenstra. Maar tot aansluiting van sekswerkers...
De werkplek: De satanskerk, een curiosum
In 1971 haalde ene Maarten Lamers de musical Oh Calcutta naar Nederland en regisseerde die zelf. In 1972 kreeg hij van de Amerikaanse satanist en schrijver van de Satansbijbel La Vey toestemming om in Nederland een Grotto van de Satanskerk te stichten. Die werd...
De werkplek: sekswerk via internet: werkomstandigheden: 4
NB: Het onderstaande betreft de situatie in 2012 Wagenaar en ik wilden weten of de werkomstandigheden in de diverse vormen van sekswerk via internet (voor vrouwen) significant anders waren dan die in de vergunde inpandige prostitutie of de raamprostitutie. Hiervoor...
De werkplek: sekswerk via internet: persoonlijke omstandigheden van de werkers: 3
Behalve een schatting maken van de omvang van de prostitutie via internet wilden we zicht krijgen op de persoonlijke omstandigheden en de werkomstandigheden van de sekswerkers. Zo trachtten wij de leeftijd van de vrouwen die via internet klanten wierven, te...
De werkplek: sekswerk via internet: de omvang: 2
Aantal actieve 06-nummers op dagbasis Teneinde een indruk te krijgen van het aantal vrouwen dat via internet klanten werft, hebben we met tien peildata gewerkt. Iedere peildag werd een andere advertentiesite onder de loep genomen. We vonden, volgens de methodologie...
De werkplek: sekswerk via internet, methodologie onderzoek: 1
Wie geïnteresseerd is in de omvang van de markt voor sekswerkers die op internet adverteren, loopt tegen een aantal problemen aan. Er is een veelvoud aan sites en sekswerkers adverteren op verschillende sites tegelijk. Er staan op het eerste gezicht veel...
De werkplek: sekswerk via internet: inleiding en inhoudsopgave
In 2012 is er bij het rapport over Internationaal Vergelijkend Prostitutie Onderzoek (Wagenaar en Altink, 2013) een bijlage geschreven over het werven van klanten via internet door vrouwelijke sekswerkers. De mannen komen elders op deze site aan bod' Het hele artikel...
Banken en sekswerk
Eind maart 2015 weigerde de Triodos bank de sekswerkers organisatie Proud een zakelijke rekening. (de brief) Het probleem dat banken financiële dienstverlening de seksbranche onthoufrn, speelt overigens al jaren. In 2014 heeft het Tweede Kamerlid Marith Rebel (PvdA)...
De Belastingdienst: aftrekposten en sekswerk
Tot 2008 werden de meeste sekswerkers tot zelfstandige ondernemers gebombardeerd, of ze dat nu wilden of niet. Ze moesten een BTW nummer aanvragen en een BTW administratie gaan bijhouden. Dan zou je verwachten dat sekswerkers bonnen zouden krijgen aangaande...
De FNV en sekswerk tot 1995
Begin jaren tachtig sprak ik een Rotterdams café een bekende vakbondsman. Ik vroeg hem of het ooit denkbaar zou worden dat prostituees zich bij de vakbond gingen aansluiten. Hij keek me verbijsterd aan: “Over mijn lijk”, luidde zijn antwoord. Hij is inmiddels...
De werkplek: het Turkse café
We schrijven 2008. De veldwerkers van De Rode Draad proberen in een café naar binnen te kijken maar dat is moeilijk. De ramen zijn namelijk beplakt met affiches van Meld Misdaad Anoniem. Op de deur staat: Prostitutie verboden. Dat is vreemd en de veldwerkers gaan naar...
Keurmerk voor prostitutiebedrijven
In 1992 promoveerde Lucie van Mens op een bedrijfskundig onderzoek naar prostitutiebedrijven. In dit proefschrift toonde zij aan dat de bedrijfsvoering van veel relaxhuizen niet in orde was. Dit wekte de toorn van de VER (Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven) die...
Chinese beauty salons
Prostitutie is illegaal in China. Maar in de Volksrepubliek, net als in Taiwan, waar het inmiddels ook verboden is, worden klanten bediend in kapsalons, beautysalons en karaokebars. Deze manier van werken zou vanuit Japan zijn geïmporteerd. Nu zien we dat Chinezen...
De werkplek: de sekscamper
"Ik sta op een rustige carpoolplaats, vrij discreet achteraan opgesteld. Het is mij inmiddels duidelijk geworden dat de meeste mannen niet gezien willen worden. De eerste twee weken stond ik op een plek tussen hijskranen en werklui. Dan komt er dus vrijwel niemand....
De werkplek: de clubs
In de jaren zeventig van de twintigste eeuw herleefde het negentiende- eeuwse luxe bordeel in 'het verschijnsel seksclub'. Door een grotere welvaart ontstond er in een nieuwe markt: die van de zakenman die een alternatief zocht voor de achterkamertjes waar hij mee...
Boekhouders
'U zit in de prostitutie, dus in de criminele sfeer en als wij ons ermee gaan bemoeien, worden we door de Belastingdienst met de nek aangekeken. En het kan niet. We moeten dan gaan gokken hoeveel klanten u heeft gehad.' Dit kreeg een sekswerker in de jaren tachtig te...
De werkplek: de massagesalon
Tussen de twee wereldoorlogen gingen massagesalons als dekmantel voor prostitutie fungeren. Ze werden meestal gerund door een madame of een koppel. Aan de buitenkant kon men niet zien wat voor soort diensten er in het betreffende bedrijf werden aangeboden. Men...
De Sociaal Economische Raad en sekswerk
In 2003 nam de Sociaal Economische Raad contact op met De Rode Draad. Men wilde weten of er zodanig levensbedreigende situaties in de prostitutie voorkwamen dat de Arbeidsinspectie moest ingrijpen? Dezelfde vraag werd aan exploitanten gesteld. Klik hier voor het...
De werkplek: een parenclub?
Parenclubs zijn als werkplek voor sekswerkers een randverschijnsel. Ze zijn een vervolg op een niet- commerciële vorm van ‘georganiseerd vreemdgaan’, wat vroeger partnerruil heette en nu ‘swingen’ wordt genoemd. Partnerruil zou volgens de overlevering in de VS zijn...
Prosex, de verwording van een coöperatie
In 1995 kopten de kranten [i] dat de FNV samen met De Rode Draad een coöperatie voor sekswerkers ging opzetten. Op 17 juli 1995 werd de naam Prosex voor deze organisatie bij de notaris vastgelegd. Zo begon het verhaal van een interessant project dat verwerd tot een...
De rol van het UWV in de legalisering van seksbedrijven
Voor dit relaas is het van belang de reorganisaties die de uitvoeringsorganen sociale zekerheid sinds 2000 hebben ondergaan voor ogen te houden. Het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen) is per 1 januari 2002 ontstaan als resultaat van het samenvoegen...
Labour Relations in Sex Work
In countries like ours we have labour laws, there are rules and we have ideas about what is a good employer. This is the result of more than a century of political activity, of trade unions and a lot of court cases. But that is not the case in prostitution. In the...
Verdiensten van sekswerkers
Het is altijd moeilijk geweest de verdiensten van sekswerkers te bepalen. Men moet bijvoorbeeld onderscheid maken tussen de prijzen die klanten betalen en het bedrag dat van deze betalingen bij de sekswerker terecht komt. Daarnaast moeten sekswerkers altijd afdrachten...
De arbeidsinspectie
‘Je krijgt van die marmeren vloertjes en die verankerde bedden, het zal allemaal wel toxisch verantwoord zijn. Alsof je via zo’n marmeren gangetje bij de ABN binnenkomt. Als je er een juffrouw achter een balie neerzet, is het compleet.‘ Dit zei Margot Alvarez op 13...
De Kamer van Koophandel
Reeds in 1985 had de Werkgroep Prostitutie Rijnmond ervoor gepleit sekswerkers de mogelijkheid te bieden zich bij de Kamer van Koophandel in te schrijven. Dat kon toen niet, want prostitutie was geen erkend beroep. (Zie brief). Seksclubs stonden er weliswaar...
Expositie Werkplek
Onder leiding van de fotografe Metje Blaak volgde een aantal sekswerkers een cursus fotografie. Het resultaat was een expositie met foto's van hun werkplek. Op 5 november 2010 werd de expositie geopend met een optreden van Clous van Mechelen, de componist van...
Uitvindingen en sekswerk
De seksindustrie heeft altijd nieuwe technische mogelijkheden benut. Dit begon al in de middeleeuwen, toen door de uitvinding van het fornuis het verschijnsel ‘badhuizen’ - bekende plekken voor clandestiene prostitutie- een enorme stimulans kreeg. Vooral in Rotterdam...
Geschiedenis straatprostitutie van verslaafden (kort)
"Op een gegeven moment was de hasj heel duur en kwam er iets nieuws voor in de plaats. Heel goedkoop spul. Maar niemand wist wat het was, ook de politie niet. Dit bleek heroïne te zijn en zo ben ik eraan geraakt.” Dit vertelde een straatprostituee me halverwege de...