Politiek/beleid
Hoe gaan (gingen) politici en beleidsmakers om met prostitutie?
De rijdende peepshow vraagt aandacht voor gebrek aan veilige werkruimtes
Sekswerkers demonstreren met mobiele stripclub (ANP) De Stichting SAVE (Sexworkers Against Violence and Exploitation) protesteert met een rijdende peepshow door het land tegen de verdwijning van veilige tippelzones. De mobiele stripclub staat symbool voor de veilige...
Criminogeen
Tegenwoordig is het in de mode om prostitutie criminogeen te noemen omdat het misdaad zou aantrekken en bevorderen, met name mensenhandel. Mensen die beseffen dat je sekswerk niet zomaar crimineel kunt noemen, verschuilen zich achter de term ‘criminogeen’. Maar...
De wet regulering sekswerk (wrs)
Eind 2008 circuleerden plannen van vooral het CDA om nadere regels aan de prostitutiewereld te stellen. Eigenlijk wilde deze partij gemeenten het recht geven seksbedrijven te weren. Maar dat kon niet. Volgens de wet uit 2000 kon een gemeente een legale...
In cirkels ronddraaien
Autoriteiten reageren meestal op prostitutie met het uitvaardigen van verbodsbepalingen. Maar die worden vaak niet nageleefd. Vervolgens gaat men over op een stilzwijgend gedogen. In de regel duurt het dan niet lang voordat bijvoorbeeld buurtbewoners maatregelen tegen...
Maatregelen tot 2000 om de prostitutie te beperken
Tot de wetswijziging van 2000 was het niet eenvoudig om tegen de groei van de seksindustrie op te treden. Men probeerde bijvoorbeeld in Rotterdam van alles. Rotterdam trad in 1974 op tegen thuisontvangst met de overlastverordening van 29 november 1974 op “buurtvreemde...
Thuiswerk of exploitantloos werken
Thuisontvangst is een heel oude vorm van sekswerk. Tot de jaren twintig van de vorige eeuw was het identiek met ‘zelfstandig’, dus niet in een bordeel werken. Als we het gesprek van MJ Brusse met de politieman Voskuil na de invoering van het bordeelvebod in...
De wetten na 2000
Het van kracht worden van de wetswijziging op 1 oktober 2000 trok de aandacht van de nationale en de internationale pers. 'What about the prostitutions?' (Letterlijk: Hoe zit het nu met de prostituties?) was een van de vragen die bijvoorbeeld Japanse journalisten op...
Drie van de vijf doelstellingen van de wetswijziging van 2000
Het tegengaan van het werken van mensen zonder de juiste papieren en van minderjarigen vormden ook doelstellingen van de wetswijzing van 2000. Op het eerste gezicht lijkt het weren van minderjarigen gelukt te zijn. In Rotterdam trof de politie tot ruwweg 2012 geen...
Een van de vijf doelstellingen van de wetswijziging van 2000: regulering van de prostitutiebranche
Op 1 oktober 2000 is het verbod op het exploiteren van seksbedrijven ingetrokken. Deze wetswijziging kende de volgende doelstellingen: ontvlechting criminaliteit en prostitutie, tegengaan van onvrijwillige prostitutie, minderjarigen en illegalen uit de prostitutie...
De aanpak van vrouwenhandel door de Rotterdamse politie in de jaren tachtig en negentig van de 20ste eeuw
Eind jaren tachtig en begin jaren negentig, toen twee grote vrouwenhandelzaken in Rotterdam speelden, was de aanpak van het fenomeen geheel afhankelijk van de persoonljike inzet van de politiemensen in kwestie. Voor velen onder hen was het een nieuw fenomeen, waardoor...
Afschaffing van de reglementering in Rotterdam
Hendrik Pierson had op 12-5-1879 in Utrecht de Nederlandsche Vereeniging tegen de Prostitutie (NVP) opgericht. Hij was betrokken bij het Reveil, een orthodox-christelijke opwekkingsbeweging die de nadruk op vroomheid en de religieuze beleving legde. De beweging vormde...
De reglementering in Rotterdam
In 1810 werd Nederland bij Frankrijk ingelijfd. Rotterdam kwam onder het gezag van de gehate politiecommissaris Antoine Delacoux de Marivault, die vanuit Den Haag een netwerk van politiemannen onderhield dat de Rotterdamse situatie bespioneerde. Hij stelde een strenge...
Abolitionisme
In de negentiende eeuw ontstond er een beweging voor de afschaffing van de slavernij. Deze activisten noemden zich abolitionisten. (Abolir= Fr. afschaffen) Rond 1880 had de Engelse Josephine Butler (1828-1906) de term in verband met prostitutie genoemd. Ze vergeleek...
De magie van registratie als middel tegen mensenhandel
Vanaf de jaren tachtig meent de politie registratie van prostituees in te kunnen zetten als remedie tegen mensenhandel, toen nog vrouwenhandel geheten. In 1985 werd bijvoorbeeld in de Haagse Vervolgnota Prostitutiebeleid voorgesteld een voorzichtige vorm van...
Het pooierverbod
Ter voorbereiding van de behandeling van de Wet Regulering Prostitutie zijn er medio 2015 vijf documenten naar De Tweede Kamer gestuurd. Vier daarvan waren evaluaties van het prostitutiebeleid. Het vijfde was een rapportje naar aanleiding van het voorstel om een...
Nieuw prostitutiebeleid in Schiedam een vlucht voorwaarts naar de 16de eeuw
Schiedam klaagt steen en been over de prostitutie vanuit woningen. Maar waar anders kunnen sekswerkers in Schiedam werken? De twee vergunde bedrijven waren immers al in het begin van de 21ste eeuw ter ziele gegaan. Eén van de exploitanten van een legaal bedrijf heeft...
Het ideale bordeel in de tweede helft van de twintigste eeuw eeuw
Het frisse en propere bordeel van E. Hulst kreeg in 1975 een vervolg toen het gemeentebestuur van Rotterdam plannen maakte voor een sociaal bordeel naast het Centraal Station. De GGD zou dit samen met de NVSH moeten gaan uitbaten. Dit speelde in de tijd dat de stad op...
Prostitutie in Leiden 2000- 2010
Net als in andere steden anticipeerde men in Leiden op de opheffing van het bordeelverbod. Men deed dat onder andere door enkele debatten over prostitutie op touw te zetten. Een daarvan werd georganiseerd door de politieke partij LWG/De Groenen. (LWG staat voor Leiden...
Stand van zaken in Den Haag (2010) aan de hand van zes doelstellingen van de wetswijziging
Vanaf 2000 doet Den Haag haar best de doelstellingen van de wetswijziging van 2000 te realiseren. Dit zijn: Beheersen en reguleren van de prostitutiebranche Tegengaan van onvrijwillige prostitutie Bescherming van de positie van de prostituee Ontvlechting criminaliteit...
Beleidsmaatregelen in Den Haag op het gebied van prostitutie tot 2010
1964: De gemeente maakt een afspraak met buurtbewoners: in ruil voor het wegsaneren van de raamprostitutie bij het station Hollandse Spoor, werkt de buurt mee aan het realiseren van nieuwbouw. [I]Sandick (1987) in Belderbos en Visser: Beroep Prostituee. 1969: De...
Beleid in Rotterdam vanaf de wetswijziging tot 2011
Vanaf 2000 doet Rotterdam haar best de doelstellingen van de wetswijziging van 2000 te realiseren. Dit zijn: Beheersen en reguleren van de prostitutiebranche Tegengaan van onvrijwillige prostitutie Bescherming van de positie van de sekswerker Ontvlechting...
Tijdlijn prostitutie Utrecht 1955- 2010
Jaren zestig: De raamprostitutie verhuist uit de Vogelenbuurt naar de Hardebollenstraat. Tot de jaren zeventig wordt er in de Hardebollenstraat alleen getippeld. [II]Gorgels, 1993 en Utrechts Nieuwsblad, 10-7-2004 Vanaf 1955 is er een tweede prostitutiegebied aan de...
Het prostitutiebeleid van Utrecht 2000- 2010
Tot 2010 trachtte de stad Utrecht de doelstellingen van de wetswijziging van 2000 te behalen. Dit waren: Beheersen en reguleren van de prostitutiebranche Ontvlechting criminaliteit en prostitutie Tegengaan van onvrijwillige prostitutie Bescherming van de positie van...
What was legalized in the Netherlands in 2000?
What about the prostitutions? (Hoe moet het nu met de prostituties?) was one of the question foreign journalists asked the Red Thread when in 2000 the ban on brothels was lifted. Many people are still in the dark about what was the lifting of the ban on brothels...
Filmpjes in het Nederlands als toelichting op het boek Designing Prostitution Policy
De documentaire maakster Eveline van Dijck heeft als toelichting op het boek Designing Prostitution Policy video's gemaakt waarin Henk Wagenaar en Sietske Altink de belangrijkste conclusies verwoorden. Het vertoog Prostitutie en arbeidsexploitatie Prostitutie en...
The complexities of prostitution policy: a new book
On 27th of April 2017 the following book was published by Policy Press in Bristol: Designing Prostitution Policy: Intention and Reality in Regulation the Sex Trade, by Wagenaar, H., Amesberger, H. and Altink, S. The abstract of the book: This is one of the few books...
Prostitutiebeleid, een nieuw boek over een lastig onderwerp
Op 27 april 2017 is bij Policy Press te Bristol het boek verschenen: Designing Prostitution Policy: Intention and Reality in Regulation the Sex Trade, van Wagenaar, H., Amesberger, H. en Altink, S. (S.Altink is de webredacteur van sekswerkerfgoed.nl) Designing...
Het poldermodel in de prostitutie. Het LPO (tot 2005)
In 1991 had het CDA de plannen voor de opheffing van het bordeelverbod getorpedeerd. Dit zou ooit wel eens gaan plaatsvinden, maar over hoeveel jaar? Naar aanleiding van een gesprek tussen het ministerie van WVC (Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur), de Graafstichting...
Kritiek op het Zweedse Model van klantcriminalisering
In 1999 is in Zweden het verbod op seks kopen in werking getreden. Dit heet wel de Purchase of Sex Act. De Zweedse regering promoot dit als een voorbeeld voor andere landen. En met succes, het zogeheten Zweedse model heeft in enkele landen navolging gevonden. In 2010...
Mr. A. de Graafstichting: de jaren zeventig
Voor een pragmatische visie op prostitutie als arbeid is de - in 2005 opgeheven- Mr. A. De Graafstichting van groot belang geweest. In het begin van de jaren tachtig duiken in dat verband steeds de namen van Jan Visser en Hans Scholtes op. Jaren later treedt naast...
De middeleeuwen: plaatsbepalingen
In de late middeleeuwen is er veel moeite gedaan om prostituees letterlijk, maar ook in sociaal opzicht op hun plaats in de stad en de maatschappij te houden. Daartoe schreef men bijvoorbeeld voor waar ze wel of niet in de stad mochten wonen. Soms werden ze tot in de...
De geschiedenis van de illegale registratie van sekswerkers in Groningen
In 2015 kwamen er bij de fraudehelpdesk 375 meldingen van datingfraude binnen. In 2016 waren dat er eind augustus al 207. Vooral weduwen zijn populair bij criminelen die zich voordoen als de gedroomde liefde met als enige doel om geld los te peuteren bij de vrouw. Dit...
Klantcriminalisering in Nederland: 3. De 21ste eeuw.
In 2004 wilden de Tweede Kamerleden Wolfsen (PvdA) en De Pater (CDA) klanten van illegale en verslaafde prostituees bestraffen. In 2008 stelde minister Hirsch Ballin voor dit alleen voor klanten van illegale prostituees te laten gelden. In 2013 haalde een lid van de...
Registratie van sekswerkers in de twintigste eeuw
In de twintigste eeuw werd de aloude strijd van sekswerkers tegen registratie voortgezet. Ze vonden het iets dat hen tot criminelen bestempelde. Het risico dat hun beroep bekend raakt wordt er alleen maar groter door met alle gevolgen van dien: verlies van contact met...
Wet Regulering Prostitutie ‘revisited’
Vanaf 2007 is de politiek bezig met wetten om een betere regulering van prostitutie mogelijk te maken. Dit - wat later de WRP (Wet Regulering Prostitutie) is gaan heten is een direct gevolg van de schrik die de Sneep- zaak teweeg bracht. In 2014 stuurde de Eerste...
Intakegesprekken sekswerkers, een geschiedenis
‘Heeft u een partner?’ Deze vraag stelde de politie vóór de coronacrisis tijdens een intakegesprek aan een sekswerker die in Den Haag wilde gaan werken. Een andere veel voorkomende vraag ln dit verband is of de nieuwkomer al ervaring in sekswerk had. Daar bleef het...
Loverboys, een ernstig probleem, een hype of allebei?
In 2008, toen de commotie over loverboys op haar hoogtepunt was, publiceerde Maria Mosterd, een slachtoffer van zo’n loverboy het boekje: Echte mannen lusten geen kaas. Het werd een bestseller; zo’n 300.000 exemplaren vlogen over de toonbank. Maria werd een graag...
Rotterdams prostitutiebeleid in de jaren 70 en 80: een catalogus van blunders
In 1973 verklaarde – toen nog raadslid- Mentink met grote stelligheid dat burgemeester Thomassen niet strafbaar zou zijn als de gemeente een Eroscentrum zou stichten. Een hoogleraar, ene Christiaanse had echter op de tv gezegd dat dit wel het geval was. Maar volgens...
Evaluaties prostitutiebeleid: 2014
Regelmatig geeft de regering de opdracht aan onderzoeksinstituten om de gevolgen van de wetswijziging van 2000 te evalueren. Uit de evaluatierapporten (2014, 2015) komt niet het beeld naar voren dat de 'legalisering' is mislukt. De ‘verstrengeling’ met criminaliteit...
Regeling Uitstapprogramma’s Prostituees
'Vraag een sekswerker of hij/ zij wil stoppen dan roept hij/ zij spontaan ”liever gisteren dan vandaag”, krijgen we vaak te horen. Stel de vraag over stoppen met werken aan een meisje dat achter de kassa van een supermarkt zit, en zij zal hoogstwaarschijnlijk ook...
Gemeentelijk beleid en raamprostitutie
Tot de jaren zeventig stonden gemeenten onverschillig tegenover raamprostitutie. De noodzaak tot enig beleid ontstond pas toen het een obstakel ging vormen voor stadsvernieuwing. De panden die door exploitanten waren opgekocht moesten gerenoveerd of afgebroken worden...
Legalisering mislukt?
In 2000 zijn de prostitutiebedrijven legaal geworden. Een van de doelstellingen van die operatie was de verbetering van de positie van sekswerkers. Alom weerklinkt het verhaal dat die doelstelling niet is behaald. Maar is er echt niets verbeterd? Ik vind van wel, maar...
Wat werd er in 2000 gelegaliseerd? Pooiers of bedrijven?
What about the prostitutions? (Hoe moet het nu met de prostituties?) was een van de vragen die De Rode Draad van buitenlandse journalisten kreeg toen in 2000 het bordeelverbod werd opgeheven. De Rode Draad, de Mr. A de Graafstichting en het Prostitutie Informatie...
Mensenhandel neemt toe, vooral door de legalisering van prostitutie. Waar of niet waar?
Het is tegenwoordig bon ton om te roepen dat de legaliseringsoperatie van 2000 op een mislukking is uitgelopen omdat de mensenhandel in Nederland alleen maar is toegenomen. Men beroept zich in dit verband vaak op een onderzoek van de London School of Economics (Cho,...
Leeftijdverhoging: 5. Leeftijden van sekswerkers
Veel ‘leken’ op het gebied van prostitutie gaan ervan uit dat de markt voor prostitutie altijd behoefte heeft aan nieuw, jong bloed. Zo beweert Donna Hughes, dat de gemiddelde leeftijd waarop men wereldwijd met prostitutie begint op 14, 15 jaar ligt. Dat is echter...
Leeftijdverhoging: 4. Minderjarige prostituees in het verleden
Door de hele geschiedenis heen werd het werken van minderjarigen in de prostitutie problematisch gevonden. Maar de wijze waarop men met dit probleem omging verschilde per periode. Daar komt bij dat de grens voor de minderjarigheid in de prostitutie in vroegere tijden...
Leeftijdverhoging: 3. Minderjarige sekswerkers, wie zijn dat?
Handel in minderjarigen werd in Nederland voor het eerst in het Wetboek van Strafrecht uit 1886 strafbaar gesteld. (Nater, 1986) In 1902 drongen de abolitionisten (prostitutie-afschaffers) tijdens een internationale conferentie aan op het strafbaar stellen van het...
Leeftijdverhoging: 2. Leeftijdgrenzen voor prostitutie en andere zaken
Wat waren in het verleden de leeftijdgrenzen voor prostitutie en hoe hingen die samen met andere leeftijdgrenzen? Met de algemene leeftijd voor volwassenheid, de huwelijksleeftijd en de seksuele meerderjarigheid. Algemeen: leeftijd volwassenheid...
Leeftijdverhoging: 1. Minimumleeftijd voor sekswerk van 18 naar 21
Bij De Tweede Kamer ligt het voorstel voor de verhoging van de minimumleeftijd voor sekswerk van 18 naar 21 jaar. Dit is een prominent onderdeel van de Novelle die de Minister van Justitie na de behandeling van de Wet Regulering Prostitutie in De Eerste Kamer in 2014...
Klantcriminalisering in Nederland 2: de 20ste eeuw
Sommige auteurs, bijvoorbeeld Renate van der Zee en de voorstanders van de Zweedse klantcriminalisering menen dat er nooit aandacht is geweest voor de verantwoordelijkheid van de klant in het in stand houden van prostitutie. Ex-sekswerker en voormalig Amsterdams...
Klantcriminalisering in Nederland 1: tot de twintigste eeuw
Nederland heeft periodes gekend waarin klanten van sekswerkers op enigerlei manier strafbaar waren. Daarnaast zijn er diverse pogingen ondernomen om het bordeelbezoek te ontmoedigen. Verbod op ontucht Tot 1578 toen bijvoorbeeld Amsterdam prostitutie in zijn geheel...
Informatie voor sekswerkers
Informatie verstrekken aan sekswerkers over hun rechten is een beproefde methode om hun positie te verbeteren. Daarom is er sinds 2000 veel aandacht aan besteed. Ook in de discussies rond de Wet Regulering Prostitutie ((zoals de Wet Regulering Sekswerk in 2014 nog...
Een zwarte dag voor sekswerkers in het Europese Parlement
Op 26 februari 2014 werd in het Europese Parlement de motie Honeyball met 343 stemmen voor, 139 tegen en 105 onthoudingen aangaande de criminalisering van prostitueebezoekers in alle lidstaten te bevorderen, aangenomen. Dit gebeurde op grond van het rapport van Mary...
Selectie publicaties Sietske Altink
Altink, S. (2013) Wallenbeleid Asscher komt uit de oude doos, over comfortfeministen versus comfortpolitici, op de JOOP, 14 maart 2013. Wagenaar, H., Altink, S., Amesberger, H., (2013) Het Nederlandse prostitutiebeleid is mislukt, in Tijdschrift voor de Sociale...
Wie gaan er over prostitutie?
Welke ministeries? In 2000 kwam Margot Alvarez, voormalig directeur en woordvoerder van De Rode Draad, briesend van woede het kantoor van De Rode Draad binnengestormd. Hoe kon De Rode Draad het in haar hoofd halen om zich door het Ministerie van Justitie te laten...
Handhaving in 2010
Bij de term handhaving van wetten, denkt men al snel aan de politie. Tot eind jaren negentig had die dat inderdaad tot taak. Maar in de loop van de tijd zijn er nog meer instanties bij betrokken geraakt: de Belastingdienst, de uitvoeringsorganen sociale zekerheid, de...
Geschiedenis van de registratie van sekswerkers
Een van de constanten in de geschiedenis van de prostitutie is het verzet van sekswerkers tegen registratie. Door de eeuwen heen werd dit ingezet om diverse doelen te bereiken: belasting innen, prostitutie reguleren, geslachtsziekten en mensenhandel bestrijden. Tot op...
Het Zweedse model
Bij aankomst van de boot van Duitsland naar Zweden ziet men mannen en vrouwen met karrenvrachten drank van de boot afstappen. Deze en andere Zweden gaan naar Duitsland of Denemarken om een bres te slaan in de drankvoorraad. In Zweden is drank nogal prijzig. Maar ook...
Beleidsregimes
In de meeste publicaties over prostitutie onderscheidt men verschillende typen beleidsregimes. De meest voorkomende zijn: abolitionisme, prohibitionisme, klantcriminalisering, regulering, legalisering en decriminalisering ((Kantola en Squires, 2004; Agustin,...
Het ‘nieuwe’ beleid van Utrecht uit 2010, een mislukking
In 2010 heeft de gemeente Utrecht maatregelen genomen om mensenhandel voor prostitutie tegen te gaan. Registratie van de sekswerkers tijdens een intakegesprek maakte daar een belangrijk deel van uit. Sekswerkers moesten hun raam voor minimaal een maand huren en de...
De Wet Regulering Prostitutie tot en met 2014
Sinds 2008 wordt er gewerkt aan een wet om de prostitutie in Nederland beter te reguleren opdat misstanden worden voorkomen. Dit begon met de wens om een Kaderwet te ontwerpen. Kaderwet Door de wetswijziging van 2000 waardoor de opheffing van het bordeelverbod een...
De wetswijziging van 2000
In Nederland is de landelijke wetgeving op het gebied van prostitutie niet zonder meer van bovenaf opgelegd. In de aanloop naar de wetswijziging zijn organisaties van sekswerkers, exploitanten en andere betrokkenen zoals de Stichting tegen Vrouwenhandel regelmatig...
De aanloop naar de opheffing van het bordeelverbod
Vanaf het begin van de twintigste eeuw zwalkt de overheid in haar prostitutiebeleid tussen verbieden, tolereren, reguleren en decriminaliseren. Het landelijk verbod op het houden van een bordeel stamt uit 1911 toen artikel 250 bis Wetboek van Strafrecht van...
Gemeenten
Na jarenlang gedelibereer in het parlement was in 2000 in Nederland de opheffing van het bordeelverbod een feit. De vraag was echter hoe gemeenten dit vorm gingen geven. Vooral in de kleine gemeenten is met terughoudendheid op de wetswijziging gereageerd. Dit verzet...
Noten
| I. | ↑ | Sandick (1987) in Belderbos en Visser: Beroep Prostituee. |
| II. | ↑ | Gorgels, 1993 en Utrechts Nieuwsblad, 10-7-2004 |