‘Schichtig dwaalt ze langs de Wallen en de grachtjes
Met haar boodschappentas vol speelgoed en rookvlees
Schuw beantwoordt ze de zinnelijke lachjes
Van Chinese Arie en van Haagse Willem.’ Aldus bezingt Jasperina de Jong een denkbeeldige warme buurt waar mannen achter de ramen zitten.

In 1995 probeerde Mariska Majoor van het Prostitutie Informatie Centrum dit liedje werkelijkheid te laten worden door daadwerkelijk mannen achter het raam te zetten. Dit experiment mislukte.

Shai zingt tijdens de Open Dag op de Wallen

Shai zingt tijdens de Open Dag op de Wallen

De exploitanten staken namelijk uit angst dat de mannelijke klandizie weg zou blijven er een stokje voor, . Een van de mannen die achter het raam plaats wilde nemen, Shai Shahar beschrijft die ervaring in zijn boek. (1997) De verhuurster Mien Veth had de televisie erbij gehaald en schreeuwde naar iedereen: ‘Ik heb hier mijn hele leven gewoond en ik heb nog nooit zo iets afgrijselijks in de buurt meegemaakt.‘ Ze vond het tegennatuurlijk, een schande, geen echte man waardig.

Mannelijke sekswerkers zijn niet welkom als huurders in de raamgebieden. Alleen in Amsterdam is er één straatje waar transgenders en travestieten kunnen huren. Maar zij hebben naar mijn weten geen vrouwelijke klanten.

Tot voor kort werd het marktaandeel van mannelijke sekswerkers die voor vrouwen werken als verwaarloosbaar beschouwd. (Bijvoorbeeld Eysink Smeets, 2007) Een bordeel voor vrouwen dat in 1984 werd geopend, moest bij gebrek aan klandizie al snel de deuren sluiten.

De omvang van de prostitutie van mannen voor vrouwen (gigolo’s)

Van Gelder en Van Lier (2010) denken daar anders over. Zij hebben in 2010 104 mannen geteld die in de (ruime) regio Den Haag als gigolo actief waren. Daar zaten overigens veel mannen bij die dit incidenteel ‘erbij’ deden. De meeste door Van Gelder en Van Lier (2011) gesignaleerde gigolo’s waren Nederlands, Surinaams/Antilliaans of West-Europees en waren voor 47 procent tussen de 23-29 jaar oud.

Gigolo’s opereren niet in georganiseerd verband en zijn voor zover bekend in hoge mate eigen baas. Naar verluidt bedienen zij een markt voor vooral carrièrevrouwen. Volgens Shahar (1997) die zijn ervaringen als gigolo te boek stelde, zijn de vrouwelijke klanten over het algemeen welvarende professionals, die wel seks maar geen relatie willen. (Shahar,1997). Deze vrouwen kunnen zich immers de hoge prijzen van escorts veroorloven. Dit beeld werd bevestigd door Marielle Oste die in 1989 een boekje schreef over gigolo’s. De door haar geïnterviewde gigolo’s meldden toen allen dat vrouwen als klant rustig zijn, altijd veilige seks willen en lang aarzelen voordat ze een gigolo bestellen.  Zij hechten veel waarde aan discretie.

De vraag van vrouwen lijkt te groeien omdat het internet meer mogelijkheden biedt om anoniem seksuele diensten van mannen te betrekken. (Van Gelder en Van Laar, 2010)  Het aanbod strekt echter niet altijd tot tevredenheid. Een veelgehoorde klacht luidt dat het niet gevarieerd genoeg is. ‘Teveel petjes en trainingspakken’, zo klaagde een vrouw bij De Rode Draad. Een andere sekswerker had ook eens uit nieuwsgierigheid een mannelijke collega voor haarzelf besteld. Dit liep uit op een teleurstelling:

Toen kwam Piet van de Plantsoenendienst. Hij vroeg of hij ergens zijn modderige laarzen uit kon doen. Het was oké, hij kon even weg, zijn collega’s dekten hem wel. Ik hoefde meteen niet meer.

Eysink Smeets (2007) beweerde ook dat er geen markt is voor vrouwelijke escorts die vrouwen bezoeken. Maar in bijvoorbeeld 1997 werd dit aangeboden in de contactadvertenties van vrouwenbladen. Mogelijk is die ‘niche’ sindsdien op het internet te vinden.

Wanneer prostitutie voor vrouwen ter sprake komt, blijven de meningen hangen in clichématige benaderingen van vrouwelijke seksualiteit. Die uit zich in uitspraken als :‘Vrouwen hoeven niet te betalen, die kunnen het gratis krijgen’. Of: ‘Vrouwen zouden het liefst seks als onderdeel van een relatie ervaren.’ Maar sommige vrouwen geven soms net als bepaalde mannen  aan commerciële contacten de voorkeur, omdat daarmee het risico beperkt blijft dat er de verwachting wordt gewekt dat er een relaties aan het ontstaan is.

Vrouwen op seksreis

Vrouwen kunnen redelijk anoniem een ‘toyboy’ regelen als ze op vakantie zijn. Gambia en Jamaica zijn bekende bestemmingen voor vrouwen op de ‘romantische tour’. Ook de Dominicaanse Republiek is in dit verband in beeld gekomen. Daar heten de toyboys sanky pankies. Hun Afrikaanse collega’s worden bumsters genoemd. Op Jamaica staan ze bekend als rastitutes.

Begin jaren tachtig: protest tegen seksreizen. In het bezit van het Internationaal Instituut Sociale Geschiedenis.

Begin jaren tachtig: protest tegen seksreizen. In het bezit van het Internationaal Instituut Sociale Geschiedenis.

Vaak worden die vrouwen nogal meewarig beschreven als eenzame types die slachtoffer worden van op geld beluste jonge mannen. (Sanchez Taylor, 2001) De toeristes zouden niet in de gaten hebben dat het om een vorm van prostitutie gaat. Ze worden als onwetend afgeschilderd omdat ze niet beseffen dat het in bijvoorbeeld Gambia  niet normaal  is dat mannen in de openbare ruimte flirten. Men heeft medelijden met de vrouw wier illusie ruw wordt verstoord wanneer ze toevallig hoort hoe haar vriend over haar praat? Of als hij eerst geld wil voordat er seks kan worden geleverd? [i]  

Theo Noten van Ecpat (een organisatie die kinderprostitutie bestrijdt) gaat uit van de onwetendheid van de vrouwen. Ze zouden de leeftijd van hun exotische partners niet kunnen schatten en daardoor een veroordeling voor seks met minderjarigen riskeren. [ii]

Vooral de vrouwen die menen dat ze de ware liefde hebben gevonden, en uiteindelijk gaan samenwonen met zo’n man, zouden het risico lopen financieel door zo’n man te worden uitgekleed en zelfs slachtoffer van huiselijk geweld te worden. Inderdaad zijn er gevallen bekend waarbij dit is gebeurd. Een ander punt van kritiek is dat deze vorm van sekstoerisme de lokale cultuur en het zelfbeeld van mannen aantast. (Wajohi 2009). Julie Bindel noemt het een vorm van kolonialisme.[iii] Diezelfde Bindel noteert echter wel dat deze vorm van sekswerk pooiervrij is en dat kindermisbruik in dit verband niet aan de orde is.

Sommige auteurs (Sanchez Taylor, 2001) vragen zich af of dit verschijnsel wel seksreis moet heten. Vrouwen zouden niet zoals mannen in Thailand en de Filippijnen vooral op zoek zijn naar goedkope seksuele dienstverlening in bars, maar meer romantiek willen. Overigens is dat een ietwat simpele voorstelling van zaken. De mannelijke sekstoeristen, of liever prostitutietoeristen, proberen vaak een (kortstondige) relatie met een vrouw te krijgen, en betalen maaltijden voor de vrouwen en geven hun cadeautjes. Maar dat is precies wat vrouwelijke toeristen ook voor hun ‘vakantievrienden’ doen. De vrouwen zoeken een romance en zijn zelden alleen uit op puur fysiek contact. Sanchez Taylor (2001) geeft aan dat een groot deel van de avontuurbeluste vrouwen hun verrichtingen als een vakantieromance betitelen. Zij beweert dat  slechts drie procent van de door haar geïnterviewde vrouwen alleen maar seks willen.

Enkele auteurs (Pruitt en Lafont (1995), Sanchez Taylor, 2001) en (Wajohi 2009) zien er een emancipatoir gedrag van de betrokken vrouwen in. Dit zijn vrouwen die alleen of met vriendinnen reizen en niet een groepsreis hebben geboekt. Volgens Janwohi reisden vrouwen vroeger om stoer en mannelijk te lijken. Tegenwoordig dringen vrouwelijke toeristen juist het traditioneel mannelijke gebied binnen om hun vrouwelijkheid bevestigd te krijgen. (Wanjohi, 2009). Pruitt en Lafont (1995) zien dit fenomeen als een nieuwe arena om gender- relaties uit te onderhandelen.

Sietske Altink

Bronnen

 

 

[i] Julie Bindel in New Statesman, 29 augustus 2013.

[ii] Telegraaf 13 augustus 2013 en website Karaat.

[iii] New Statesman 29 augustus 2013.

Inhoud Artikel