In 2009 moest ik op een congres in Stockholm in debat met vele Zweden die allemaal voorstander waren van klantcriminalisering. Ik voelde me net de Marshall in de film High Noon, die in zijn eentje tegenover een hele boevenbende kwam te staan. Voor feiten waren deze mensen ongevoelig. Zo beweerden ze dat de wetswijziging van 2000 in Nederland tot een ongekende toename van het aantal seksbedrijven had geleid. Het tegendeel was echter waar!

High_Noon_(1952)_alternative_movie_posterMaar mijn opmerking dat vakbondsvorming van prostituees-  de term sekswerkers is daar een vloek- een goed plan is wekte nog de meeste verontwaardiging. Ik begreep het niet. Is vrijheid van vereniging geen recht in Zweden? Ja, maar niet voor mensen die de natie schade toebrengen, zo werd mij toegevoegd. En hoe zit het met recht op seksuele zelfbepaling van sekswerkers? Waarom mag je in Zweden als homoseksueel wel trouwen, maar is commerciële seks verboden?

De antwoorden op deze vragen kwam van de Noorse wetenschapper May-Len Skilbrei die op 10 januari 2016 op bezoek was bij Seks Werk Expertise. [I]Skilbrei is niet de enige wetenschapper die kritiek heeft op het Zweedse prostitutie beleid, en niet alleen wetenschappers bekritiseren het.

Zij kende het Zweedse beleid heel goed omdat men dat in Noorwegen min of meer heeft gekopieerd. Door wat zij vertelde werd mij de vijandige houding jegens mij op dat congres duidelijk.

‘Als je in Zweden vertelt dat je vrijwillig voor sekswerk hebt gekozen en dat je daar geen schade van hebt ondervonden, krijg je als antwoord: maar je hebt mij wel ellende gebracht. Je benadeelt alle vrouwen’.

Het Zweedse standpunt komt erop neer dat prostitutie niets met seks te maken heeft maar per definitie geweld tegen alle vrouwen is. Door te veronderstellen dat seks te koop is, bedreig je ook het homohuwelijk, aldus de Zweden.

Het concept gezonde seks is voor de Zweden van belang. Daar valt heel veel onder. Een homopaar heeft ook gezonde seks. Gezonde jongeren experimenteren met seks. Het hebben van meerdere sekspartners is ook geen probleem. Maar wat is dan verkeerde seks? Skilbrei wist dat in één zin samen te vatten: ‘Wrong sex is sex for other reasons than just sex.’ De consequentie hiervan zou zijn dat seks voor de voortplanting – geen seks omwille van seks- ook al niet deugt. Het feit dat er tegenstrijdigheden in het Zweedse systeem zitten, is voor de Zweedse beleidsmakers niet van belang.

Het deerde de Zweedse regering al evenmin dat critici het verbod op seks kopen, symboolwetgeving vonden. Het was juist de bedoeling dat de wereld een signaal kreeg. Het feit dat in de praktijk nauwelijks mannen beboet werden voor seks kopen, dat de politie zich overbelast voelde en – last but not least- sekswerkers in het nauw bracht, doet niet ter zake. Zweden heeft immers met het verbod op seks kopen de feministische utopie van een wereld zonder geweld tegen vrouwen dichterbij gebracht!

Sietske Altink, 11-1-2016

Lees meer over het Zweedse model en de kritiek hierop in Zweden.

 

 

Noten

Noten
I Skilbrei is niet de enige wetenschapper die kritiek heeft op het Zweedse prostitutie beleid, en niet alleen wetenschappers bekritiseren het.